Η χώρα μας από το 2011 επαναφέρει (κάτι ανάλογο είχε γίνει την περίοδο πριν το 1983 με τον νόμο Τρίτση) την δυνατότητα τακτοποίησης – νομιμοποίησης των αυθαιρέτων κατασκευών – χρήσεων των ακινήτων. Η νομοθετική διαδικασία ξεκίνησε με τον ν. 4014//2011 τον οποίο το ΣτΕ συνομολόγησε ως αντι – συνταγματικό. Ο νέος πλέον νόμος 4178/2013 που ισχύει και μέχρι 6-2-2015 δίνει την δυνατότητα για την μόνιμη νομιμοποίηση του ακινήτου.
Με τις ρυθμίσεις του νόμου 4014/2011 επιχειρείται να αντιμετωπιστεί το πολύπλοκο πρόβλημα της αυθαίρετης δόμησης μέσα από την πολεοδομική, κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική του διάσταση και τις αρχές της αειφορίας. Ο νόμος αποτελεί μέρος μιας συνολικής πολιτικής του ΥΠΕΚΑ προωθούμενων μεταρρυθμίσεων που συνδέονται μεταξύ τους, αλληλοϋποστηρίζονται και περιλαμβάνουν το νέο τρόπο έκδοσης οικοδομικών αδειών, το νέο Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό (ΓΟΚ), τη θεσμοθέτηση βασικών μορφολογικών αρχιτεκτονικών κανόνων δόμησης σε κάθε δήμο της χώρας , καθώς και νέα εργαλεία για την άσκηση πολιτικής στο χώρο. Επιτυγχάνεται η μαζική καταγραφή των αυθαιρέτων κτισμάτων ώστε να επιταχυνθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός και επισπεύδεται έτσι το έργο του Κτηματολογίου για την καταγραφή ιδιοκτησιών στις εκτός σχεδίου και εκτός οικισμών περιοχές και ενισχύεται η προληπτική δράση στον τομέα της ανέγερσης νέων αυθαιρέτων με ηλεκτρονικές μεθόδους. Το Ειδικό Πρόστιμο αποτελεί το εργαλείο ανάπτυξης της σχέσης περιβαλλοντικού οφέλους και βλάβης καθώς αυτό θα αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο και θα αποδίδεται για την εξισορρόπηση του ελλείμματος γης, την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και την κατεδάφιση αυθαιρέτων.
Ο νόμος στοχεύει στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των πολιτών και αποτελεί τομή στην ιστορία της πολεοδομικής νομοθεσίας, αφού βάζει τέλος στο φαύλο κύκλο της δημιουργίας πολεοδομικών αυθαιρεσιών με:
• τη μη αποδοχή της αυθαιρεσίας και τη θεσμοθέτηση μηχανισμού ελέγχου για την κατάργηση του φαινομένου,
• τη δημιουργία αρχείου συγκέντρωσης και φύλαξης των σημαντικών στοιχείων των κτιρίων, αλλά και μητρώου των εμπλεκόμενων φορέων, με στόχο να διαπιστώνονται οι αυθαίρετες κατασκευές πριν ολοκληρωθούν, προστατεύοντας με τον τρόπο αυτό τον πολίτη,
• με τις εισφορές να μην κατατίθενται στις Δ.Ο.Υ., αλλά απευθείας στο «Ταμείο Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου», στοχεύοντας στην άμεση αξιοποίησή τους με τρόπο μετρήσιμο και ανταποδοτικό σε κάθε περιοχή, ανάλογα με τις αυθαιρεσίες που έχουν καταγραφεί σε αυτή. Με τον τρόπο αυτό αποκαθίσταται η περιβαλλοντική βλάβη και δημιουργούνται έργα ανάπλασης που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής σε τοπικό επίπεδο.
Υπ. αριθ. 3827/5/9/2013 ΚΥΑ Καθορισμός ποσοστού ανταπόδοσης για την λειτουργία και διαχείριση του πληροφοριακού συστήματος δηλώσεων νόμου «Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης − Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις» ΦΕΚ 2244Β/10-9-2013
Υπ.αριθ. 2254/30-8-2013 ΥΑ “Διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών για την υπαγωγή στο άρθρο 24 του νόμου 4178/2013 «Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης − Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 174/Α΄)” ΦΕΚ 2184Β / 5-9-2013.
Ν. 4178/2013 “Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης Περιβαλλοντικό και άλλες διατάξεις. ” ΦΕΚ 174Α/8-8-2013
ΓΟΚ 73 – 85 – 2000 + ΚΤΙΡΙΟΔΟΜΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ
Από τον Οκτώβριο του 2010 έχουν γίνει σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση της εξοικονόμησης ενέργειας στον Κτιριακό τομέα. Μέσα από την υιοθέτηση Ευρωπαϊκών Οδηγιών στην Ελληνική Νομοθεσία , τα κτίρια οφείλουν να σχεδιάζονται και να τηρούν τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού. Αποτέλεσμα αυτού η μείωση των απαιτήσεων ηλεκτρικής ενέργειας. Παρακάτω παρατίθενται μερικά από τα βασικά σημεία της νομοθεσίας.
Η ενεργειακή επιθεώρηση των κτιρίων θεσμοθετήθηκε και στη χώρα μας με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) και με το Προεδρικό Διάταγμα για τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές, αλλά και τη σύσταση της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Ενέργειας 
Ο Νόμος 3661/2008 (ΦΕΚ 89/Α/2010) «Μέτρα για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων και άλλες διατάξεις» τροποποιήθηκε:
Κατ΄ εξουσιοδότηση του Ν. 3661/2008 εκδόθηκαν οι παρακάτω κανονιστικές ρυθμίσεις που ολοκληρώνουν το νομοθετικό πλαίσιο που απαιτείται για την πλήρη εφαρμογή του νόμου:
Με την οικ. 9584/2011 (ΦΕΚ 492 Β) Απόφαση Υπουργού ΠΕΚΑ προστίθεται υπό προϋποθέσεις και η εξωτερική θερμομόνωση στις εργασίες δόμησης μικρής κλίμακος. (492-B pdf)
Ο έλεγχος των κατασκευών για τις οποίες απαιτείται άδεια δόμησης, πραγματοποιείται από τους Ελεγκτές Δόμησης
Από την Πέμπτη 1η Μαρτίου 2012 ξεκινά η εφαρμογή του νόμου «Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης και ελέγχου κατασκευών» (Ν. 4030/2011).
Με το νέο νόμο απλοποιούνται οι διαδικασίες αδειοδότησης, καθώς οι Υπηρεσίες Δόμησης χορηγούν
– την Έγκριση Δόμησης εντός πέντε (5) ημερών (μετά από έλεγχο μόνο του τοπογραφικού διαγράμματος, του διαγράμματος δόμησης και των αποδεικτικών καταβολής εισφορών και κρατήσεων για τις υπηρεσίες μηχανικού),
– την Άδεια Δόμησης εντός δύο (2) ημερών (χωρίς ουσιαστικό έλεγχο, αλλά μόνο με έλεγχο πληρότητας υποβολής των απαιτούμενων μελετών και δικαιολογητικών), με την οποία είναι δυνατό να ξεκινήσουν οι οικοδομικές εργασίες. Οι παραπάνω μελέτες υποβάλλονται πλέον με αποκλειστική ευθύνη των μελετητών μηχανικών.
Σχετικά έχει εκδοθεί η ΚΥΑ 7533 «Διαδικασία έντυπης υποβολή Έγκρισης Δόμησης και Άδειας Δόμησης» (ΦΕΚ Β΄ 251) με την οποία καθορίζονται τα νέα Έντυπα Δόμησης.
Παράλληλα οι Υπηρεσίες Δόμησης παύουν να έχουν αρμοδιότητα για τη διεξαγωγή του ελεγκτικού έργου, το οποίο πλέον ανατίθεται στους Ελεγκτές Δόμησης. Για τους Ελεγκτές Δόμησης έχουν εκδοθεί:
1. Η κοινή υπουργική απόφαση «Καθορισμός κατηγοριών Ελεγκτών Δόμησης, εξεταστέας ύλης, φορέα και διαδικασίας διενέργειας εξετάσεων για την απόκτηση άδειας Ελεγκτή Δόμησης» (ΦΕΚ Β’ 252), στην οποία καθορίζεται η διαδικασία για την απόκτηση άδειας Ελεγκτή Δόμησης.
2. Η κοινή υπουργική απόφαση «Έλεγχος έργων και εργασιών δόμησης» (ΦΕΚ Β΄ 465), στην οποία ορίζεται ο ακριβής αριθμός των απαιτούμενων ελέγχων ανά κατηγορία και είδος οικοδομικού έργου, η διαδικασία ορισμού Ελεγκτή Δόμησης, οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις για τη διενέργεια των ελέγχων, αλλά και τα ακριβή σημεία ελέγχου ανά στάδιο και κατηγορία ελέγχου.
Επίσης, έχει εκδοθεί Πρόσκληση (οικ.315/23.02.2012), για την υποβολή αιτήματος εκδήλωσης ενδιαφέροντος, από 1η Μαρτίου 2012, όσων επιθυμούν να αποκτήσουν άδεια Ελεγκτή Δόμησης και να εγγραφούν στο οικείο Μητρώο.
Οι υποψήφιοι πρέπει:
– να είναι διπλωματούχοι μηχανικοί ή πτυχιούχοι μηχανικοί τεχνολογικής εκπαίδευσης ή μηχανικοί, με αναγνωρισμένα τα επαγγελματικά τους προσόντα στη χώρα μας,
– να διαθέτουν τουλάχιστον διετή αποδεδειγμένη επαγγελματική εμπειρία (δικαίωμα διενέργειας ελέγχων σε κτίρια συνολικής επιφάνειας μικρότερης ή ίσης 1.000 τ.μ.) ή τουλάχιστον τετραετή αποδεδειγμένη επαγγελματική εμπειρία (δικαίωμα διενέργειας ελέγχων σε κτίρια συνολικής επιφάνειας μεγαλύτερης των 1.000)τ.μ.) σε θέματα μελέτης ή επίβλεψης ή κατασκευής κτιρίων,
– να επιτύχουν σε εξετάσεις, οι οποίες προγραμματίζεται να ξεκινήσουν στις 12 Μαρτίου 2012. Στο Παράρτημα της παραπάνω απόφασης καθορίζεται το περιεχόμενο της ύλης των εξετάσεων.
* Εξαιρούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι ή οι υπάλληλοι Ν.Π.Δ.Δ. ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα με σχέση δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου.
> ΝΕΟ: Χρήσιμες ερωτήσεις-απαντήσεις για τη διενέργεια του ελέγχου
> ΝΕΟ: Αίτηση επιβλέποντα μηχανικού στην ΥΔΟΜ για ορισμό Ελεγκτή Δόμησης
> ΝΕΟ: Αίτηση ΥΔΟΜ προς ΕΥΕΔ για ορισμό Ελεγκτή Δόμησης
> ΝΕΟ: Εγχειρίδιο χρήσης για την υποβολή αίτησης.
> ΝΕΟ: Εφαρμογή νόμου 4030/2011 (Α’ 249) ” Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης, ελέγχου κατασκευών και λοιπές διατάξεις”
> Υποβολή αίτησης για Ελεγκτής Δόμησης.
(Για την υποβολή αίτησης απαιτείται η χρήση των κωδικών πρόσβασης στο σύστημα διαχείρισης δηλώσεων αυθαιρέτων του ΥΠΕΚΑ.)
> Διαδικασία απόκτησης κωδικών (σε περίπτωση που δεν υπάρχουν).
Το έργο των Ελεγκτών Δόμησης παρακολουθείται από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης (ΕΥΕΔ), η οποία ανήκει στην Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης και Ενέργειας (ΕΥΕΔΕΝ) της Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΕΓΕΠΕ).
Οι επενδύσεις στα φωτοβολταϊκά συστήματα (οικιακά – αγροτικά) ξεκίνησαν με τον ν.3468/2006 , και επιταχυνθήκαν αργότερα με τον ν. 3851/2010. Από το 2006 μέχρι σήμερα έχουν βγεί πολλές υπουργικές αποφάσεις και εγκυκλοίοι που αποσαφηνίζουν θέματα για την χωροθέτηση των φωτοβολταϊκών συστημάτων, την φορολόγηση, την τιμολόγηση κ.α.
Παρακάτω σας παραθέτουμε όλες εκείνες τις βασικές νομοθεσίες που χρειάζεται να γνωρίζεται για τις επενδύσεις σας.
