Σύμφωνα με τον συνιδιοκτήτη της εταιρίας Smarteco Παναγιώτη Βουλέλλη, αρχιτέκτονα μηχανικό – ενεργειακό επιθεωρητή, «η αλλαγή αυτή δεν έγκειται μόνο στην κατακόρυφη αύξηση της τιμής του πετρελαίου, αλλά και στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία το 2021 θα πρέπει όλα τα νέα κτίρια να “επιστρέφουν” στο δίκτυο την ενέργεια που καταναλώνουν, απεξαρτημένα ταυτόχρονα όσο το δυνατόν περισσότερο και από το πετρέλαιο».
Μέχρι τότε, και μάλιστα… άμεσα, από το 2013, η τιμή του ρεύματος παίρνει και αυτή… την ανιούσα (έως και 25% θα φτάσουν οι αυξήσεις στα τιμολόγια), καθιστώντας έτσι και την ηλεκτρική θέρμανση μια -σχετικά- ασύμφορη λύση. «Σε συνδυασμό με την ύπαρξη ενεργοβόρων κτιρίων στη χώρα (ελλιπής μόνωση και κουφώματα), είδαμε ότι ο κόσμος πρέπει να στραφεί σε κάποιες εναλλακτικές λύσεις για την εξασφάλιση αποδοτικότερης και φθηνότερης θέρμανσης» προσθέτει ο έτερος συνιδιοκτήτης της εταιρίας, ο ηλεκτρολόγος μηχανολόγος – ενεργειακός επιθεωρητής Σπύρος Μεταλλινός.
Οι ειδικοί επισημαίνουν πάντως ότι δεν πρέπει να «δαιμονοποιείται» το πετρέλαιο θέρμανσης, καθώς μπορεί να αποφέρει σημαντικό όφελος παρά την υψηλή τιμή του «μαύρου χρυσού». Πώς; «Με τις σωστές υποδομές στο κέλυφος του σπιτιού και με έναν σχετικά καινούργιο λέβητα ή λέβητα συμπύκνωσης» συμφωνούν οι συνέταιροι της Smarteco. Εξάλλου, κάθε θερμαντικό μέσο έχει υπέρ και κατά και σε κάθε περίπτωση ο καταναλωτής θα πρέπει να εξετάζει οπωσδήποτε τις ανάγκες του και τις ιδιαιτερότητες του κτιρίου του, προτού επιλέξει κάποια λύση εναλλακτικής θέρμανσης.
Βιομάζα
Δημοφιλής ιδιαίτερα στην επαρχία, «η βιομάζα είναι η φθηνότερη καύσιμη ύλη, καθώς αφορά οτιδήποτε οργανικό. Δηλαδή τα πάντα!» όπως λέει ο αρχιτέκτων μηχανικός – ενεργειακός επιθεωρητής Παναγιώτης Βουλέλλης. Ενα από τα πιο συνηθισμένα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι το κουκούτσι της ελιάς!
«Αυτός είναι και ο λόγος που χρησιμοποιείται κατά κόρον στην επαρχία, όπου η προμήθεια υλικών όπως το κουκούτσι ελιάς ή το τσόφλι αμύγδαλου είναι εύκολη και οικονομική» προσθέτει. Στα αρνητικά της βιομάζας καταλογίζονται, όπως και στην περίπτωση της ξυλείας και του πέλετ, ο απαιτούμενος αποθηκευτικός χώρος, η αρνητική επίδραση της υγρασίας στην αποδοτικότητά της και οι αναπόφευκτες… δυσοσμίες κατά την καύση. Απαραίτητη θεωρείται και η εγκατάσταση καμινάδας στις μονάδες καύσης βιομάζας.
Πέλετ
Το πέλετ ως καύσιμο έχει ακριβώς τα χαρακτηριστικά του ξύλου με ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα. Η θέρμανση που παράγεται από την καύση πέλετ είναι ομοιόμορφα κατανεμημένη, χωρίς «σκαμπανευάσματα», όπως στην περίπτωση της καύσης ξύλων που η φωτιά «φουντώνει» και «ξεθυμαίνει». Η τιμή του πέλετ δεν ξεπερνάει το 0,33 ευρώ το κιλό. Βέβαια -σε σύγκριση με το πετρέλαιο-, η θερμαντική ικανότητά του είναι 50% χαμηλότερη. Ωστόσο, το πέλετ εξακολουθεί να είναι ανταγωνιστικό, αφού ακόμα και η διπλάσια ποσότητα, που θα μας παρέχει θερμαντική ικανότητα ίση με αυτή του πετρελαίου, παραμένει φθηνότερη από αυτό, με την προϋπόθεση ότι η αποθήκευσή του θα γίνεται σε κατάλληλο χώρο, μακριά από την υγρασία.
Αερόθερμο
Τα ηλεκτρικά αερόθερμα αποτελούν την πιο ακριβή λύση θέρμανσης (όπως και τα κλιματιστικά παλαιού τύπου), αφού είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρα. Ισως το μοναδικό πλεονέκτημά τους είναι το χαμηλό κόστος και η εύκολη εγκατάσταση τους, η οποία δεν απαιτεί ιδιαίτερο χώρο ή κόπο.
Αντλία
Η αντλία θερμότητας αποτελεί την πλέον σύγχρονη λύση για -καινούργια κυρίως- κτίρια εντός του αστικού ιστού και συνδυάζεται αποτελεσματικότερα με ενδοδαπέδια θέρμανση ή φαν κόιλς (που θυμίζουν τα κλασικά καλοριφέρ). Είναι, επιπλέον, έως και έξι φορές πιο αποτελεσματική από τα παραδοσιακά συστήματα θέρμανσης με ορυκτά καύσιμα, παραμένοντας φιλική προς το περιβάλλον, χωρίς ρύπους. Ακόμη, δεν απαιτούνται ξεχωριστοί χώροι εγκατάστασης ή καμινάδες και η ετήσια συντήρηση δεν είναι επιβεβλημένη.
Εξάλλου, η αρχή λειτουργία της αντλίας θερμότητας βασίζεται στη μεταφορά θερμικής ενέργειας από το φυσικό περιβάλλον, απ’ όπου απορροφάται το 75% της απαιτούμενης ενέργειας, με μόλις το υπολειπόμενο 25% να προέρχεται από το ηλεκτρικό ρεύμα. Εκτός από την εξοικονόμηση του λειτουργικού κόστους, η αντλία θερμότητας δημιουργεί τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση στο περιβάλλον, γεγονός που συμβάλλει στην επιλογή της ως λύσης θέρμανσης σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες με αυξημένα οικολογικά αντανακλαστικά. Το κόστος εγκατάστασης μιας αντλίας θερμότητας πάντως είναι αυτό που την καθιστά απαγορευτική σε πολλές περιπτώσεις μια και αυτό ξεπερνά τα 6.000 ευρώ.
Ξύλο
Από τα βασικότερα μειονεκτήματα της χρήσης του ξύλου ως καύσιμης ύλης θέρμανσης, είναι η απαιτούμενη συνεχής μεταφορά τους, καθώς και η ύπαρξη ξεχωριστού χώρου αποθήκευσης αυτών, κάτι που «στην Αττική και ιδιαίτερα στις γειτονιές του κέντρου δεν είναι σύνηθες» σύμφωνα με τον ηλεκτρολόγο μηχανολόγο – ενεργειακό επιθεωρητή Σπύρο Μεταλλινό.
Ακόμη, η υγρασία μπορεί να μειώσει στο μισό την αποδοτικότητα των ξύλων, αυξάνοντας ταυτόχρονα το κόστος, αφού θα χρειαστεί η διπλάσια ποσότητα ξυλείας για την επίτευξη της επιθυμητής θέρμανσης. Παρ’ όλα αυτά, η ιδιαίτερα χαμηλή τιμή του ξύλου (0,20 ευρώ/κιλό) το κατατάσσει παραδοσιακά στις φθηνότερες λύσεις θέρμανσης.
Πτώση κατά 80% στη ζήτηση του πετρελαίου!
«Με την έλευση του χειμώνα, χιλιάδες συνάνθρωποί μας, άρρωστοι, παιδιά και ηλικιωμένοι θα κινδυνεύσουν από το ψύχος. Οι ζωές των ανθρώπων αυτών δεν μπορεί να συμψηφιστούν με οποιαδήποτε αιτιολογία» προειδοποιούσε, από τις αρχές Οκτωβρίου η Ομοσπονδία Βενζινοπωλών Ελλάδας για τις συνέπειες της αύξησης του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης και, άρα, της «ανηφόρας» στην τιμή διάθεσής του. Οι βενζινοπώλες της χώρας βλέπουν πλέον να διατίθενται αμελητέες, όπως λένε, ποσότητες εξαιτίας της οικονομικής δυσπραγίας μεγάλου τμήματος του πληθυσμού να αγοράσει το συμβατικό θερμαντικό μέσο.
«Κάποιοι επέλεξαν ένα άλλο καύσιμο» είπε ο γενικός γραμματέας της Ενωσης Βενζινοπωλών Αττικής Απόστολος Καλατζόπουλος, ο οποίος από τις 15 Οκτωβρίου έχει δεχτεί μόλις μία παραγγελία 800 λίτρων για ένα σπίτι. Ο κ. Καλατζόπουλος εκτίμησε ότι κατά τη φετινή χειμερινή περίοδο το πετρέλαιο θέρμανσης θα πωλείται σαν… τα καρπούζια. «Θα φορτώνουμε το βυτίο και θα δίνουμε λίγα λίτρα εδώ, λίγα παραπέρα» εξήγησε. Σύμφωνα στοιχεία των βενζινοπωλών, οι οποίοι εκτιμούν ότι «δεν θα κινείται φύλλο ως τα τέλη του έτους», η πτώση της ζήτησης πετρελαίου θέρμανσης ξεπερνά ήδη το 80% πανελλαδικά, ενώ υπάρχουν περιοχές όπου ξεπερνά το 95% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Ενδεικτικά, στην Πέλλα σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς η πτώση παραγγελιών αγγίζει το 90% στον πρώτο μήνα διάθεσης πετρελαίου θέρμανσης. Σε ολόκληρο τον νομό, στις πρώτες 15 ημέρες πουλήθηκαν 6.200 λίτρα, ενώ πέρυσι 320.000 λίτρα.
Πάντως, η αποχή των ελληνικών νοικοκυριών από το πετρέλαιο δεν φαίνεται να είναι… φετινό χαρακτηριστικό.
Κατά τον χειμώνα του 2011-2012 (που ήταν 40% ψυχρότερος από του 2010-2011) η μείωση στην κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης ανήλθε σε περίπου 35%, ενώ, στα μεσαία εισοδήματα έφτασε το 41% και στα χαμηλά το 42,5%. Πρόκειται για ένα από τα συμπεράσματα έρευνας των Πανεπιστημίων Αθηνών, Πειραιώς, Δυτικής Ελλάδας, των Πολυτεχνείων Κρήτης και Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, με επικεφαλής τον καθηγητή Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Μάνθο Σανταμούρη.
Σε κάθε περίπτωση, απαραίτητες θεωρούν οι ειδικοί την περιοδική συντήρηση και επισκευή του λέβητα και του καυστήρα πετρελαίου. Μάλιστα, η ύπαρξη ενός σχετικά νέου λέβητα αποδίδει περισσότερο (κατά 14%) συγκριτικά με τον παλιό.
Μαγνήτης το φυσικό αέριο
Εξοικονόμηση πάνω από 35% πετυχαίνουν φέτος οι χρήστες φυσικού αερίου έναντι όσων ζεσταίνονται συμβατικά με πετρέλαιο, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Εταιρίας Παροχής Φυσικού Αερίου Αττικής (ΕΠΑ). Από τον περασμένο Ιούλιο έως τα τέλη Οκτωβρίου καταγράφηκε αύξηση της τάξης του 25% στα νέα συμβόλαια σύνδεσης νοικοκυριών με φυσικό αέριο. Ενδεικτικά, στην πιο κρύα Θεσσαλονίκη, ο αριθμός των νέων συμβολαίων ανέβηκε από περίπου 128.000 το 2009 (πρώτη χρονιά της οικονομικής κρίσης) σε σχεδόν 160.000 πέρυσι. Σύμφωνα με την ΕΠΑ Αττικής, το κόστος για τη μετατροπή σε φυσικό αέριο μιας πολυκατοικίας συνολικά 13 διαμερισμάτων είναι 4.500 ευρώ, ενώ ο χρόνος απόσβεσης είναι μόλις ένα έτος.
Οπως γνωστοποίησε η εταιρία, κατά την περσινή χειμερινή περίοδο οι καταναλωτές φυσικού αερίου στον Νομό Αττικής κατάφεραν εξοικονόμηση 19% σε σύγκριση με όσους γέμισαν τις δεξαμενές τους με πετρέλαιο.
Το βασικότερο τρωτό σημείο της χρήση φυσικού αερίου είναι η προαπαιτούμενη ύπαρξη ανάλογου δικτύου στην περιοχή όπου βρίσκεται το κτίριο. Στην Αθήνα, για παράδειγμα, η ΕΠΑ Αττικής καλύπτει ένα δίκτυο 3.000 χιλιομέτρων σε πάνω από 60 δήμους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι καλύπτεται το 100% αυτών. Στα θετικά του αερίου, αντιθέτως, καταλογίζεται η πληρωμή του ακριβούς ποσού που καταναλώνεται, μια και αυτό δεν προπληρώνεται όπως συμβαίνει στην περίπτωση του πετρελαίου και η εκάστοτε κατανάλωση καταγράφεται από μετρητές παρόμοιους με αυτούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, η τιμή του φυσικού αερίου αυτήν τη στιγμή βρίσκεται στο 0,90 ευρώ/κυβικό μέτρο, 45 λεπτά χαμηλότερα δηλαδή από αυτή του πετρελαίου, ενώ και το κόστος συντήρηση μιας εγκατάστασης φυσικού αερίου είναι αισθητά μειωμένο.
Βροχή προσφορών στα site
Μέχρι χθες ήταν ο καθαρισμός του κλιματιστικού και η αντίστοιχη υπηρεσία για την μπουκωμένη καμινάδα του εξοχικού που διαφημίζονταν με έκπτωση από 20% έως και 60%. Σήμερα η έκπτωση αφορά ολόκληρο το κλιματιστικό ή το ενεργειακό τζάκι, με δώρο την εγκατάστασή τους!
Ο λόγος για τις ελληνικές ιστοσελίδες μαζικών αγορών (groupon.gr, goldendeals.gr, tsoonami.gr, goldendeals.gr κ.ά.), οι οποίες «βομβαρδίζονται» τον τελευταίο ενάμιση μήνα -περίπου από την έναρξη διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης στα νοικοκυριά- με προσφορές θερμαντικών σωμάτων, από κλιματιστικά νέας γενιάς και αερόθερμα μέχρι θερμάστρες τοίχου, τζάκια αλλά και ξύλα για τις σόμπες. «Κάντε το σπίτι σας Χαβάη», «αγόραστε την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στη θέρμανση με κέρδος 60%», «μόλις 6,5 ευρώ τα 10 κιλά μπρικέτες λευκής ελάτης για οικονομική και καλύτερη καύση» διαφημίζουν οι διαχειριστές των ιστοσελίδων και προτρέπουν τους καταναλωτές να κλικάρουν την προσφορά, συνήθως εντός 24 ωρών.
Την ίδια στιγμή, οι περισσότερες αλυσίδες ηλεκτρικών ειδών λανσάρουν τις δικές τους, μικρές ή πιο γενναίες, προσφορές εν όψει χειμώνα σε πολλά είδη της τεχνολογίας ινβέρτερ, η οποία προσφέρει ασφαλή θέρμανση με τη χαμηλότερη δυνατή κατανάλωση καυσίμου – ρεύματος. Τα κυριότερα «δώρα» στα μεγάλα καταστήματα ηλεκτρικών είναι η εξαίρεση του ΦΠΑ (23%) στην τελική τιμή και οι διευκολύνσεις πληρωμής (24 άτοκες δόσεις, δωροκάρτες στις «ακριβές» αγορές κ.ά.).
Τα έξι μυστικά για οικονομία
Ζέστη (τον χειμώνα) και ψύξη (το καλοκαίρι) εντός σπιτιού: Μονώστε τη σκεπή, την πυλωτή, τον λέβητα, τις σωληνώσεις κεντρικής θέρμανσης και τοποθετήσετε καλά κουφώματα και διπλά τζάμια.
Οχι στις διαρροές: «Σφραγίστε» τις χαραμάδες σε πόρτες και παράθυρα. Μην αφήνετε ανοιχτά τα παράθυρα την ώρα που τα θερμαντικά σώματα ζεσταίνονται.
Μέγιστη απόδοση: Μην καλύπτετε τα θερμαντικά σώματα.
Οικονομία: Μη ρυθμίζετε τον θερμοστάτη πάνω από τους 20 βαθμούς, καθώς για κάθε επιπλέον βαθμό σπαταλάτε 10% περισσότερα χρήματα.
Συντήρηση καυστήρα: Ελέγξτε τον μία φορά τον χρόνο.
Προτιμήστε σύγχρονα, νέας τεχνολογίας, ηλεκτρικά θερμαντικά σώματα που είναι πιο αποδοτικά με χαμηλότερο κόστος.
Ελένη Ευαγγελοδήμου, Αγγελος Σκορδάς
Φωτό: Χρήστος Ζήνας
Πηγή :http://www.dimokratianews.gr
Η αναδιοργάνωση της εγχώριας χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας κρίνεται κάτι
παραπάνω από αναγκαία, τόσο γιατί η σημερινή κατάσταση χαρακτηρίζεται από σοβαρές
στρεβλώσεις, οι οποίες λειτουργούν εν τέλει σε βάρος των καταναλωτών, όσο και γιατί δεν συνάδει με
τις κατευθύνσεις της ΕΕ σε ότι αφορά στις προτεινόμενες πολιτικές της Τρίτης Ενεργειακής Δέσμης και
του Ενιαίου Μοντέλου Ευρωπαϊκής Αγοράς (Target Model).
Η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας χαρακτηρίζεται, ως γνωστόν, από μεγάλο βαθμό
συγκέντρωσης, κάτι που νοθεύει τον υγιή ανταγωνισμό, ενώ υπάρχει ακόμη διατίμηση σε πολλά από
τα τιμολόγια, με αποτέλεσμα να εντείνονται οι στρεβλώσεις. Αν τα ρυθμιζόμενα τιμολόγια
αποτελούσαν κάποτε σοβαρό έμμεσο εργαλείο άσκησης κοινωνικής πολιτικής, σήμερα τα όποια
οφέλη υπολείπονται των ζημιών που προκαλούνται από τις πολλαπλές στρεβλώσεις που έχουν εν τω
μεταξύ επέλθει.
Αν πραγματικά επιθυμούμε μια απελευθερωμένη αγορά, τότε θα πρέπει να αρθεί η θεμελιώδης
στρέβλωση της αγοράς που δεν είναι άλλη από το εξαιρετικά υψηλό μερίδιο της ΔΕΗ στην
προμήθεια και δευτερευόντως στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Το προτεινόμενο από τη ΡΑΕ μοντέλο ΝΟΜΕ δεν εξασφαλίζει την άρση της στρέβλωσης αυτής,
καθώς δεν είναι σαφές αν οι ιδιώτες παραγωγοί (ΙΡΡ) επιθυμούν ή εγγυώνται τη συμμετοχή τους στην
προμήθεια με τρόπο μη επιλεκτικό (π.χ. μόνο Β2Β) ή/και βιώσιμο. Δεδομένου του ρίσκου, είναι λογικό
οι IPP να επιθυμούν να κινηθούν προσεκτικά και επιλεκτικά, τουλάχιστον το πρώτο διάστημα της
απελευθέρωσης, επιδιώκοντας διμερείς συμφωνίες με λίγους και κατά τεκμήριο πιο αξιόπιστους
πελάτες. Το άνοιγμά τους σε περισσότερους πελάτες και ιδιαίτερα στη λιανική, αν και επιθυμητό από
τους ίδιους, ενέχει προφανώς περισσότερα ρίσκα, όπως έδειξε και η πρόσφατη αλγεινή εμπειρία με
τους εναλλακτικούς παρόχους. Ατυχώς, η ενεργειακή αγορά δεν διδάχτηκε επαρκώς από την
αντίστοιχη εμπειρία της αγοράς τηλεπικοινωνιών που απελευθερώθηκε με πιο προσεκτικά βήματα και
δεν οδηγήθηκε στα προβλήματα που βιώνει σήμερα η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Ανεξάρτητα αν, ως φορέας των ΑΠΕ, επιθυμούμε και υποστηρίζουμε την ταχύτερη δυνατή απόσυρση
των ρυπογόνων λιγνιτικών μονάδων, η αλήθεια είναι πως η μόνη χωρίς περιστροφές λύση για την
απελευθέρωση της αγοράς προϋποθέτει την πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και την περιστολή
του μεριδίου της στην προμήθεια.
Την ίδια ώρα, η ίδια η ΔΕΗ υφίσταται σημαντικές στρεβλώσεις στη λειτουργία της, καθώς αποτελεί,
παρά τη θέλησή της, εισπρακτικό μηχανισμό φόρων, τελών κλπ., τα τιμολόγια παραμένουν σε
διατίμηση, ενώ συχνά καλείται να στηρίξει ταμιακά το σύνολο της αγοράς.
Τα παραπάνω βέβαια δεν μπορεί να γίνονται άλλοθι ή δικαιολογία για την μη απελευθέρωση της
αγοράς και τη διατήρηση υψηλών μεριδίων σε προμήθεια και παραγωγή. Η ΔΕΗ πρέπει να
διαμορφώσει το προφίλ της και τους στόχους της στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά και οι υπόλοιποι
φορείς πρέπει να στηρίξουν τη μετάβασή της σε ένα νέο καθεστώς, η οποία θα πρέπει να επιτευχθεί
σε ένα εξαιρετικά μικρό και σφιχτό χρονοδιάγραμμα.
Επειδή εθνικός στόχος είναι η στήριξη των ΑΠΕ και η μεγαλύτερη διείσδυσή τους στο ενεργειακό
ισοζύγιο, και μέχρι την ουσιαστική ανάπτυξη έξυπνων δικτύων και συστημάτων αποθήκευσης, καθαρά
τεχνικοί λόγοι ευστάθειας των δικτύων επιβάλλουν τη συνύπαρξη των ΑΠΕ με ευέλικτες μονάδες όπως
είναι οι μονάδες με καύσιμο το φυσικό αέριο.
Η βιωσιμότητα των μονάδων αυτών θα πρέπει να διασφαλιστεί και σε ένα περιβάλλον
απελευθερωμένης αγοράς, καθώς:
• είναι απαραίτητες για τη λειτουργία ενός συστήματος με υψηλή διείσδυση ΑΠΕ
• αποτελούν συγκριτικά τη φιλικότερη για το περιβάλλον μορφή συμβατικών θερμικών
μονάδων
• πρόκειται για επενδύσεις που δεν έχουν ακόμη αποσβεσθεί
Η ενίσχυσή τους μπορεί να περιλαμβάνει:
• την τήρηση ή/και επιτάχυνση του προγράμματος απόσυρσης των ρυπογόνων λιγνιτικών
μονάδων
• τη διατήρηση ενός επαρκούς και πιο ορθολογικού και δίκαιου υποστηρικτικού μηχανισμού
Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος ή/και Εφεδρειών
• την εξασφάλιση χαμηλού κόστους καυσίμου (π.χ. μέσω μείωσης του Ειδικού Φόρου
Κατανάλωσης)
Η ενίσχυσή τους δεν πρέπει πλέον να περιλαμβάνει το μηχανισμό ανάκτησης μεταβλητού κόστους
(cost recovery), που σε συνδυασμό με τον κανόνα του 30% χαμηλώνει τεχνητά την Οριακή Τιμή
Συστήματος (ΟΤΣ), καταργώντας στην πράξη τον ανταγωνισμό. Το εργαλείο αυτό θα πρέπει συνεπώς
να καταργηθεί.
Εκτός βέβαια από το cost recovery, σε τεχνητά χαμηλή ΟΤΣ οδηγούν ακόμη η μη χρέωση λιγνιτών και
νερών, τα ΑΔΙ, αλλά και η ίδια η διείσδυση των ΑΠΕ. Η τεχνητά χαμηλή ΟΤΣ αποτρέπει τις εισαγωγές,
δεν είναι όμως βιώσιμη λύση στο πλαίσιο του Target Model. Η ελληνική αγορά πρέπει να
αντιμετωπίσει την πραγματικότητα χαμηλών τιμών χονδρικής στα σύνορα. Παράλληλα, οι τιμές
λιανικής πρέπει να συνδεθούν με τις τιμές χονδρικής και να καταργηθούν οι σταυροειδείς
επιδοτήσεις.
Θα πρέπει ακόμη να αρθούν οι στρεβλώσεις σε ότι αφορά στην επιβάρυνση που προκαλούν οι ΑΠΕ
στους καταναλωτές. Η επιβάρυνση αυτή μεγεθύνεται καθώς η ΟΤΣ κρατείται τεχνητά χαμηλά, ενώ
παράλληλα η αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ ρίχνει την ΟΤΣ, αλλά η μεταβολή αυτή δεν περνάει στην
κατανάλωση καθώς τα τιμολόγια της ΔΕΗ είναι ρυθμιζόμενα.
Η μέχρι τώρα ανάπτυξη των ΑΠΕ στην ΕΕ, αλλά και στην Ελλάδα, βασίστηκε σε δύο βασικούς πυλώνες:
• την ενίσχυση της παραγόμενης πράσινης ενέργειας (συνήθως με εγγυημένες τιμές – feed-intariffs), και
• την προτεραιότητα πρόσβασης στα δίκτυα
Η διεθνής εμπειρία κατέδειξε ότι η στρατηγική αυτή απέδωσε καρπούς και συνεπώς πρέπει να
συνεχιστεί. Μεταξύ άλλων, η στρατηγική αυτή έχει οδηγήσει στην ελαχιστοποίηση του κόστους για
τους καταναλωτές έναντι άλλων εναλλακτικών μοντέλων ανάπτυξης των ΑΠΕ. Η διεθνής εμπειρία
έδειξε ακόμη ότι η ανάπτυξη των ΑΠΕ σε μεγάλη κλίμακα και ο εξορθολογισμός των μηχανισμών
ενίσχυσης, οδηγούν εν τέλει μακροχρόνια σε χαμηλότερες τιμές για τον καταναλωτή.
Οποιαδήποτε μελλοντική τροποποίηση του μοντέλου των σταθερών εγγυημένων τιμών (π.χ. με τη
μορφή ενός premium στη χονδρική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας), θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη:
• Τη συνεισφορά ισχύος των ΑΠΕ
• Την ασφάλεια του ενεργειακού σχεδιασμού (καθώς οι ΑΠΕ αποτελούν εγχώρια και πρακτικά
ανεξάντλητη ενεργειακή πηγή)
• Τη μείωση των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων
• Τη μείωση των εκπομπών CO2
• Τα ευρύτερα οφέλη στην εθνική οικονομία και στην απασχόληση
Σημειωτέον, ότι στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών, η σχετική νομοθεσία προβλέπει ήδη την
εφαρμογή από το 2015 ενός μοντέλου εγγυημένων διαφορικών τιμών (feed-in-premium) βασισμένων
στην εκάστοτε ΟΤΣ. Το ακριβές ύψος του premium, και η συσχέτισή του με ένα μέγεθος πιο
αντικειμενικό από τη σημερινή τεχνητά χαμηλή ΟΤΣ, θα πρέπει να εξετάζεται κατά διαστήματα με
προσοχή ανά κατηγορία συστημάτων, ώστε αφενός να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα των επενδύσεων
και αφετέρου να πριμοδοτούνται οι καθαρές μορφές ενέργειας έναντι των ρυπογόνων, δεδομένων
των δεσμεύσεων σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο για το ποσοστό συμμετοχής τους στο ενεργειακό
ισοζύγιο.
Σε ότι αφορά στα τρία εναλλακτικά σενάρια που εξέτασε η ΡΑΕ για την αναδιάρθρωση της αγοράς
ηλεκτρικής ενέργειας, το μεν πρώτο (μοντέλο προσαρμογής) διατηρεί πολλές από τις σημερινές
στρεβλώσεις (όπως, για παράδειγμα, το cost recovery) και είναι αμφίβολο αν τελικά θα είναι συμβατό
με το Target Model (ειδικά για τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του), το δεύτερο (Βορειοδυτικό
ευρωπαϊκό μοντέλο) έχει ως αγκάθι το υψηλό μερίδιο της ΔΕΗ στην προμήθεια, καθώς και σημαντικά
κόστη και μακρό χρονοδιάγραμμα προσαρμογής, ενώ το τρίτο (υβριδικό μοντέλο) δείχνει πιο
ρεαλιστικό καθώς διατηρείται μη-υποχρεωτική οργανωμένη ημερήσια αγορά, ως συμπληρωματικός
μηχανισμός πρόσβασης στην αγορά για τις μονάδες εκείνες που δεν έχουν συνάψει διμερείς
συμβάσεις.
Ο Στιβ Τζομπς, ο αείμνηστος ιδρυτής της Apple, εξακολουθεί να ξαφνιάζει με τις εμπνεύσεις του και μετά θάνατο !
Την Κυριακή καθελκύστηκε σε ναυπηγείο της Ολλανδίας ένα γιοτ, μήκους 80 μέτρων, κατασκευασμένο από αλουμίνιο, καλύπτεται από πάνελ χρωμίου, με ένα πλήθος παραθύρων με τζάμι ειδικών προδιαγραφών το οποίο συνιστά και δομικό
υλικό, το οποίο στη γέφυρα διαθέτει επτά υπολογιστές iMac οι οποίοι εξασφαλίζουν τη διακυβέρνηση του σκάφους. Το τζακούζι στην πλώρη, σε ένα ασυνήθιστο κατάστρωμα ηλιοθεραπείας, συμπληρώνουν την ασυνήθιστη και καινοτόμο εμφάνιση και λειτουργία του γιοτ.
Ο Στιβ Τζομπς ξόδεψε πολλά χρόνια σχεδιάζοντας το σκάφος, με τον διάσημο Γάλλο σχεδιαστή Φιλίπ Σταρκ να έχει αναλάβει τον σχεδιασμό των εσωτερικών χώρων, αλλά δυστυχώς δεν έζησε για να το δει να ταξιδεύει. Ήταν το μεγάλο μυστικό του, όπως βιογράφος του Ουόλτερ Άιζακσον, το οποίο και δεν εγκατέλειψε όταν πλησίαζε το τέλος του: “αν σταματήσω την ναυπήγηση θα είναι σαν να παραδέχομαι ότι ήρθε το τέλος” είχε πει.
Δύο διεθνείς συμφωνίες που απαγορεύουν πειράματα γεωμηχανικής, κατά το υπουργείο Περιβάλλοντος του Καναδά, πιθανότατα παραβιάστηκαν από μια εταιρεία, η οποία παραδέχεται ότι έριξε δεκάδες τόνους σιδήρου στον Ειρηνικό Ωκεανό, δυτικά του Καναδά, προκειμένου να αυξήσει τους πληθυσμούς του φυτοπλαγκτού και των ψαριών της περιοχής.
Η διασπορά σωματιδίων σιδήρου στους ωκεανούς έχει προβληθεί τα τελευταία χρόνια ως μία αποτελεσματική τεχνική κατά της υπερθέρμανσης εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, με βάση τα συμπεράσματα ενός διεθνούς πειράματος, καθώς με αυτό τον τρόπο είναι δυνατόν να δεσμευτούν και να απορροφηθούν από τις θάλασσες μεγάλες ποσότητες λεονάζοντος ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα, του κατ’ εξοχή «αερίου του θερμοκηπίου». Το διοξείδιο του ανθρακα μπορεί να «θαφτεί» στα βάθη των θαλασσών με την ενδιάμεση βοήθεια που παρέχει το φυτοπλαγκτόν, το οποίο, από τη μία, βρίσκει “νόστιμο” τον σίδηρο, τον τρώει και έτσι πολλαπλασιάζεται ραγδαία, ενώ από την άλλη, «ρουφάει» το ανθρωπογενές ατμοσφαιρικό διοξείδιο.
Η λύση, ωστόσο, εντάσσεται στο διαφιλονικούμενο πεδίο της γεωμηχανικής (geo-engineering), αφού αρκετοί επιστήμονες, περιβαλλοντολόγοι κ.α., έχουν εκφράσει ανησυχίες για τις επιπτώσεις τέτοιων ιδεών. Η εταιρεία Haida Salmon Restoration Corporation παραδέχεται ότι πραγματοποίησε ένα τέτοιο πείραμα τον περασμένο Ιούλιο. Περίπου 100 τόνοι θειικού σιδήρου διασκορπίστηκαν στον ωκεανό, προκαλώντας εκρηκτική αύξηση του φυτοπλαγκτού σε μια έκταση 10.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Στόχος του πειράματος δεν ήταν η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά η αύξηση των πληθυσμών σολομού και άλλων ψαριών που τρέφονται με φυτοπλαγκτό. Εκπρόσωπος του καναδικού υπουργείο Περιβάλλοντος δήλωσε ότι η εταιρεία είχε ενημερωθεί πως το πείραμα παραβιάζει την περιβαλλοντική νομοθεσία του Καναδά, αλλά πιθανότατα παραβιάζει και τα δύο διεθνή μορατόριουμ στη λίπανση των ωκεανών, τη Συνθήκη για τη Βιολογική Ποικιλότητα του ΟΗΕ και τη Συνθήκη του Λονδίνου.
Η Siemens αποφάσισε να αποσυρθεί από την κοινοπραξία Dii (είχε συγκροτηθεί από 12 εταιρείες) και το φιλόδοξο πρόγραμμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Desertec από αχανή ηλιακά πάρκα στη Σαχάρα. Προβλέπει ως το 2050 τη μεταφορά 125 Gigawatt στην Ευρώπη, που ισοδυναμεί με κάλυψη του 15% των ενεργειακών αναγκών της Γηραιάς Ηπείρου, από όλες σχεδόν τις χώρες της Βόρειας Αφρικής, αλλά και της ανατολικής Μεσογείου και την Αραβία.
Η αρχή γίνεται από το Μαρόκο με ένα ηλιακό πάρκο έκτασης 12 τετραγωνικών χιλιομέτρων και κόστους δυο δισεκατομμυρίων ευρώ. Η γερμανική εταιρεία είχε επενδύσει στην τεχνολογία των εγκαταστάσεων «ηλιακής θερμότητας», στις οποίες γιγάντια κάτοπτρα εστιάζουν την ηλιακή ακτινοβολία σε πύργους με ατμοηλεκτρικές γεννήτριες.
Τα τελευταία χρόνια, όμως, καθώς οι κυβερνήσεις έχουν μειώσει τις επιδοτήσεις και η αγορά δίνει έμφαση στα φωτοβολταϊκά συστήματα, τα οποία μετατρέπουν την ακτινοβολία απευθείας σε ηλεκτρισμό με όλο και μικρότερο κόστος, άλλαξε τους στόχους της. Ωστόσο, η αποχώρηση από την έρημο δεν σημαίνει και “ταφόπλακα” στο έργο, αφού ο σχεδιασμός του Desertec προέβλεπε και την εγκατάσταση αιολικών πάρκων στις ακτές της Βόρειας Αφρικής, προς τα οποία, μάλλον, θα στραφεί τώρα η Siemens. Θυμίζουμε ότι ο συνολικός προϋπολογισμός για την κατασκευή ολόκληρου του δικτύου ηλιακών και αιολικών πάρκων του προγράμματος αγγίζει τα 400 δισεκατομμύρια.
